مراحل رشد و تکامل طبیعی کودک (۲)
در بخش اول مقاله «مراحل رشد و تکامل طبیعی کودک» به مسائل مربوط به کنترل رشد نوزاد بعد از تولد اشاره کردیم. در بخش دوم مراحل این رشد و تغییراتی که در کودک روی میدهد را بررسی میکنیم. البته به خاطر داشته باشید که در کودکان مختلف ممکن است برخی از این تغییرات کمی زودتر یا کمی دیرتر اتفاق بیافتد.
ابتدای تولد (نوزادی): بیشتر اوقات خوابیده است میتواند شیر بخورد با هر چیز ناراحت کنندهای گریه میکند.
شش هفتگی: اشیا؛ را نگاه میکند. وقتی با او صحبت میکنیم شروع به تبسم میکند. روی شکم میخوابد. وقتی او را از حالت خوابیده می نشانیم، گردن خود را نمیتواند راست بگیرد (گردن نمیگیرد).
سه ماهگی: خود به خود میخندد. چیز متحرک را با چشم دنبال میکند. گردن میگیرد. وقتی چیزی در دست او میگذارید آنرا میگیرد.
شش ماهگی: با کمک مینشیند. چیزی را از دست به دست دیگر میدهد.
هفت ماهگی: بدون کمک مینشیند. اصوات را تقلید میکند سیلاب هارا کنارهم میگذارد و صداهایی شبیه یک لغت میسازد. آغاز خزیدن یا خود را به جلو کشیدن. با گرفتن دست به چیزی میتواند بایستد. دست را به حالت خداحافظی تکان میدهد. اشیا را به هم میکوبد.
هشت ماهگی: به هر دو والد دادا و ماما خطاب میکند (اختصاصی نیست). اشیا را از یک دست به دست دیگر میدهد. با گرفتن دست به چیزی میتواند بایستد. به خوبی سینه خیز میرود. به اشیا اشاره میکند. خود را برای ایستادن به حالت کشیده در میآورد، دور خانه میگردد. اشیا را با شست دست و انگشتان برمیدارد (حالت نیشگونی). درخواستهای خود را با ژست مخصوص نشان میدهد.
نه ماهگی: به خوبی مینشیند. میخزد و تلاش میکند که بایستد و ماما و بابا میگوید. بطری شیر خود را میتواند با دست بگیرد و نگه دارد. سیلابل ها را کنار هم میگذارد و صداهای شبیه یک لغت میسازد. با گرفتن دست به چیزی میتواند بایستد. با گرفتن دست به مبلها دور اتاق میگردد. اشیا را به هم میکوبد.
ده ماهگی: دست را به حالت خداحافظی تکان میدهد. اشیا را با حرکت نیشگونی برمیدارد. به خوبی می خزد دور خانه میگردد. به والد اختصاصی بهطور صحیح دادا و ماما خطاب میکند. به نام خود جواب میدهد و مفهوم کلمه نه را میفهمد. با فنجان مینوشد. برای چند ثانیه بدون کمک میایستد. میتواند اشیا را درون یک ظرف بریزد.
یازده ماهگی: به والد اختصاصی بهطور صحیح دادا و ماما خطاب میکند. برای چند ثانیه میتواند بدون کمک بایستد. حرکات دیگران را تقلید میکند. میتواند اشیا را درون یک ظرف بریزد. دستورات ساده را میفهمد. با فنجان مینوشد. بهغیراز دادا و ماما یک کلمه دیگر میگوید. در حالت ایستاده خم میشود.
دوازده ماه یا یک سالگی: وقتی دست او را میگیرید راه میرود. چند کلمه میگوید. کمک میکند تا به او لباس بپوشانید. حرکات دیگران را تقلید میکند. اصواتی شبیه لغت از دهان خارج میکند. درخواستهای خود را با ژست مخصوص نشان میدهد. بهغیراز دادا و ماما یک کلمه دیگر میگوید. چند قدم بر میدارد. دستورات ساده را میفهمد و به آنها پاسخ میدهد. با مداد رنگی خط میکشد. به خوبی راه میرود. بهغیراز دادا و ماما ۲ کلمه دیگر هم میگوید
هجده ماهگی: خوب راه میرود. از پلهها بالا میرود. کتاب را به صورت چند برگی چند برگ ورق می زند (البته پاره هم میکند.) میتواند حدود ۱۰ کلمه را بگوید تا اندازهای خودش غذا میخورد.
دو سالگی: خوب میدود به تنهایی از پلهها بالا و پایین میرود. کتاب را یک برگ یک برگ ورق می زند. لباسهای ساده را خودش میپوشد و جملات دو یا سه کلمهای میسازد. نیاز به دستشوئی را میگوید.
سه سالگی: سه چرخه سوار میشود. خودش لباس میپوشد ولی دکمهها را نمیتواند ببندد. تا ۱۰ شماره میشمارد کلمات جمع را میتواند بکار برد. سؤال میکند. خودش غذا میخورد.
چهار سالگی: با پاهای متناوب از پلهها بالا و پایین میرود (قبلاً“ یک پا یک پا این کار را میکرده است.) یک توپ را میتواند بالا بیندازد روی یک پا میایستد (لی لی میکند.) یک رنگ را حد اقل میشناسد. دست و صورت خود را خودش میشوید. برای شستشو در دستشوئی کمک میگیرد.
پنج سالگی: از شکل یک مثلث میتواند کپی کند و آن را رسم کند. توپ را میگیرد و پرت میکند، چهار رنگ را میشناسد. بدون کمک لباسهایش را میپوشد و درمی آورد.