چند دلیل زود سفید شدن موها

از نظر علمی سفید شدن موها معمولاً از سن ۳۰ سالگی کلید می‌خورد، اما به دلیل عوامل ژنتیکی نمی‌توان این سن را قطعی دانست. امروزه خیل عظیمی از جوانان را می‌بینیم که از همان سنین ۲۰ سالگی و یا کمتر نیز موهایشان شروع به سفید شدن می‌کند. با بالا رفتن سن، تعداد سلول‌های رنگ‌ساز در پیاز مو کاهش پیدا می‌کند و موها به‌تدریج خاکستری و سفید می‌شوند. در حالت عادی موها از کنار شقیقه‌ها و خط ریش سفید می‌شوند.

موهایی که خیلی زود به رنگ نقره‌ای در می‌آیند، ریشه در ژن‌های شما دارند. در پژوهش جدیدی که نتایج آن در Nature Communications به چاپ رسیده است، محققان ویژگی موهای ۶٬۰۰۰ داوطلب را موردبررسی قرار دادند و پی به وجود ژنی بردند که با سفید شدن موها در ارتباط است. به گفته محققان، ژن سفید شدن موها نیز مانند طاسی از ژن‌های خانوادگی ریشه می‌گیرد. در نتیجه اگر شما والدین یا اعضای خانواده نزدیکی دارید که موهایشان خیلی زود سفید شده است، احتمال اینکه خیلی زود لابه‌لای موهایتان تارهای سفید را رویت کنید زیاد است.

بیماری خود ایمنی پوست، آلوپسی آره آتا یا طاسی منطقه‌ای می‌تواند زمینه را برای رشد و تکثیر موهای سفید فراهم کند. انجمن ملی طاسی منطقه‌ای (NAAF) اعلام کرده است افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، با لکه‌های کوچک صاف و گردی روی سرشان مواجه می‌شوند و ممکن است که سرشان و بدنشان به‌طور کامل دچار بی‌مویی و طاسی شود. علت این بیماری به مشکلات سیستم ایمنی برمی‌گردد. در این صورت دستگاه ایمنی بدن به فولیکول یا همان پیاز موها حمله کرده و باعث ریزش آنها می‌شود. زمانی که موها دوباره رشد می‌کنند همگی سفید شده‌اند. اگر متوجه ریزش شدید مو و یا طاسی منطقه‌ای شده‌اید، حتماً به متخصص پوست و مو مراجعه کنید.

امان از آلودگی محیط‌زیست. محققان بر این عقیده هستند آلاینده‌ها و سمومی که در محیط زندگی ما وجود دارند، عاملی برای سفید شدن زودهنگام موها محسوب می‌شوند. نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهد عوامل شیمیایی باعث تولید رادیکال‌های آزاد یا استرس اکسیداتیو می‌شود که به تولید ملانین (رنگدانه مو) و سلامت موها آسیب می‌زنند. در این صورت نیز به‌محض آنکه موها و موهای زائد از فولیکول خارج می‌شوند از بین می‌روند. درواقع اتفاقی که در فولیکول می‌افتد، تأثیر مهمی در سلامت موها دارد. عوامل زیستی از اهمیت بالایی برخوردارند، اما عوامل دیگری نیز در این روند دخیل هستند که ذکر خواهند شد.

به عقیده برخی متخصصان استرس در سفید شدن موها تأثیر دارد. البته ارتباط بین استرس و سفیدی موها همیشه موضوع مورد بحث و جدل بوده است. به عقیده برخی افراد، استرس ژن افراد را تحریک می‌کند. متخصصان معتقد هستند اگر شما ژن سفیدی زودهنگام مو را نداشته باشید، استرس نمی‌تواند تأثیر چندانی روی رنگ موهایتان داشته باشد. اما اگر سفید شدن موها در ژن شما باشد، در این صورت است که استرس ژن‌ها را تحریک کرده و روند سفیدی موها را سرعت می‌دهد. مگر اینکه دست‌به‌کار شوید و استرستان را کنترل کنید. بنابراین لازم است که روش‌های کنترل استرس و ایجاد آرامش روحی را وارد برنامه زندگی‌تان کرده و از خودتان استرس زدایی کنید.

قرار داشتن در معرض دود سیگار، رنگ موها را به خطر می‌اندازد، حال فرقی نمی‌کند خودتان سیگار بکشید و یا کسی از اطرافیانتان سیگاری باشد. نتایج پژوهشی که در سال ۲۰۱۳ به چاپ رسیده است نشان می‌دهد سیگاری‌ها دو و نیم برابر بیشتر در معرض سفید شدن زودهنگام موها قرار می‌گیرند، چون میزان رادیکال‌های آزاد تولیدشده از سوختن توتون بسیار بالاست.

یک نگاهی به عکس‌های ۱۰ سال پیشتان بیندازید. متوجه خواهید شد که موهایتان همان موهای سابق نیست. دلیل آن هورمون‌های شماست. با گذشت زمان به دلیل مسائل هورمونی، بافت، حجم و رنگ موها دستخوش تغییراتی می‌شود. این تغییر بیشتر در سن ۳۰ سالگی مشاهده می‌شود. در واقع در این سن است که افراد با سفیدی موها مواجه شده و از مشکلات اشاره شده شکایت می‌کنند. اما درعین‌حال خانم‌هایی هستند که در ۵۰ سالگی و در دوره یائسگی، موی سفید ندارند. محققان همیشه به دنبال این بوده‌اند که هورمون‌ها (استروژن، پروژسترون، کورتیزول و غیره) دقیقاً با چه مکانیسمی روی سفید شدن موها تأثیر می‌گذارند. اما آنچه روشن است اینکه سه عامل ژنتیک، محیط‌زیست و تغییرات هورمونی تأثیر زیادی در سفید شدن موها دارند.

اگرچه هیچ‌کس انتظار پیر شدن را ندارد، اما موها گذر زمان را خوب می‌فهمند. ملانین که تولیدکننده رنگ موهاست با گذر زمان کمتر تولید می‌شود. به گفته محققان هر ۱۰ سالی که از سن ۳۰ سالگی می‌گذرد، احتمال سفید شدن موها ۱۰ تا ۱۲ درصد افزایش می‌یابد. بااین‌حال خیلی از افراد هم هستند که سال‌ها رنگ موی طبیعی خود را حفظ می‌کنند. مسئله غیر قابل تغییر این است که دیر یا زود رنگ موهای همه ما سفید می‌شود. بهتر است آن را فاجعه‌آمیز ندانسته و با آن کنار بیاییم.