هر آنچه که باید درباره جوش‌های پوستی بدانیم
چگونگی به وجود آمدن جوش:
غدد سباسه یا چربی از بدو تولد در هر دو جنس وجود دارد. در اوایل دوران بلوغ با ترشح هورمون مردانه یا آندروژن این غدد شروع به بزرگ شدن و فعالیت خود که تولید و ترشح چربی است را آغاز می‌کنند. غدد چربی در تمام سطوح پوستی به‌جز در کف پا و دست وجود دارد ولی بیشترین تراکم آن‌ها در صورت، سینه، پشت و شانه‌ها است. غدد چربی ترشحات خود را به‌وسیله مجاری چربی که در ارتباط با فولیکول مو است، به سطح پوست تخلیه می‌کنند. افزایش ترشح چربی باعث صدمه به مجاری غدد می‌شود و سلول‌های جدار این مجاری آسیب‌دیده و کنده می‌شوند و این سلول‌های صدمه‌دیده به‌هم‌پیوسته و تولید پلاک یا لخته می‌کنند و می‌توانند مجاری را مسدود نمایند. از طرفی در بعضی افراد پوسته‌ریزی پوست به علت بعضی نقص‌ها در آنزیم‌های لازمه برای پوسته‌ریزی طبیعی، به‌طور کامل انجام نمی‌گیرد و پوسته‌های روی‌هم انباشته شده در منافذ مجاری چربی باعث بسته شدن این مجاری می‌شوند. با بسته شدن این مجاری به هر وسیله، چربی در مجاری انباشته شده و باکتری‌های موجود در این مجاری رشد زیادی کرده و این چربی‌ها را تخمیر می‌کنند و مواد شیمیائی تولید شده در اثر تخمیر و ترشح بعضی فاکتورها از باکتری‌های موجود و همچنین انباشتگی چربی در مجاری باعث صدمه بیشتر به دیواره مجاری شده و آن را به‌طور کامل از بین می‌برند. با ورود چربی، سلول‌های مرده دیواره، باکتری‌ها و مواد تخمیری و آنزیمی به داخل پوست فرآیند التهاب فعال شده و سبب قرمزی و چرکی شدن جوش می‌شود.
در کدام نواحی بدن بیشتر آکنه دیده می‌شود؟
هر کجا که مو وجود داشته باشد جوش هم ممکن است ایجاد شود؛ اما در برخی نواحی بدن که غدد چربی تراکم بیشتری داشته و میزان ترشح چربی بیشتر است آکنه نیز بیشتر مشاهده می‌شود. این نواحی شامل: صورت، قفسه سینه، پشت، شانه‌ها و بخش فوقانی بازوها هستند.
عوامل ایجاد کننده جوش کدم‌اند؟
۱- چربی سطح پوست: پوست‌های چرب یکی از عوامل ایجاد آکنه یا جوش صورت هستند.
۲- گروهی از میکروب‌هایی که روی پوست زندگی می‌کنند.
۳- التهابات ایجاد شده روی پوست (در بعضی مواقع)
۴- انسداد مجاری غددی زیرپوستی
اگر چه آلودگی و کثیف بودن صورت و بدن علت ایجاد جوش نیستند ولی در تشدید جوش کمک می‌کنند. شستن صورت روزی دو بار با محصول مناسب پوست‌های چرب در بهبودی جوش کمک می‌کند. با آب گرم نباید صورت را شست، چون گرما ترشح چربی را افزایش می‌دهد و همچنین آب سرد نیز می‌تواند منافذ مجاری را خشک‌تر کنند و به بسته شدن این منافذ کمک نماید. پس بهتر است با آب ولرم صورت را شستشو داد.
درمان جوش:
در درمان جوش نباید عجله داشته باشید چون درمان جوش یک فرآیند مداوم و طولانی است. درمان جوش در حقیقت کنترل جوش زدن صورت و بدن شما است نه ریشه‌کن کردن آن. اگر با درمان جوش شما بهبود یافت درمان را قطع نکنید بلکه با مشاوره با پزشک خود داروهای مصرفی را تعدیل دهید. گاهی نیاز است تا کنترل کامل جوش صورت به مدت شش ماه دارو مصرف کرد. بدون مشاوره با پزشک خود اقدام به مصرف یا تغییر دارو نکنید. در صورتی که با مصرف دارو تغییری در وضعیت جسمانی و یا پوست شما ایجاد شد پزشک خود را در جریان بگذارید.
در مواردی که کیست و ندول (Nodule) ایجاد شود گاهی نیاز به تزریق دارو به داخل کیست و ندول است و گاهی کرایو نیز در درمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. جوش‌های سر سیاه و سر سفید اگر با مصرف کرم‌های لایه بردار تخلیه نشوند نیاز به تخلیه آن‌ها با وسایل خاصی است. پس، از فشار دادن این جوش‌ها و هر نوع جوش جهت تخلیه آن پرهیز کنید چون باعث شدت التهاب و ایجاد جوشگاه می‌شود. از کندن جوش‌ها اجتناب کنید چون باعث لک و ایجاد جوشگاه می‌شود. در طول درمان گاهی نیاز است که از آنتی‌بیوتیک خوراکی از قبیل تتراسایکلین، اریترومایسین، داکسی سایکلین و غیره … مصرف کنید. این داروها علاوه بر کاهش مقدار باکتری باعث کم شدن التهاب نیز می شوند. اگر با مصرف طولانی آنتی‌بیوتیک دچار قارچ تناسلی شدید با اطلاع پزشک دارو را قطع و قارچ را درمان کنید.
از عوارض جانبی داروها هراس نداشته باشید و به پزشک خود اطمینان کنید چون ترس از دارو باعث اختلال در روند درمان می‌شود. در صورت هرگونه تغییری در مزاج و وضعیت جسمی پزشک خود را مطلع نمایید. اگر داروئی غیر از داروی درمانی جوش مصرف می‌کنید به پزشک اطلاع دهید. مصرف بعضی از داروها در زمان بارداری و شیردهی مضر هستند بنابراین در صورتی که شما باردار هستید یا به نوزادتان شیر می‌دهید به اطلاع پزشک برسانید.
در مواقعی جوش به داروهای رایج جواب ندهد و یا جوش به‌صورت کیست و ندول‌های بزرگ باشد با صلاحدید پزشک شاید نیازمند مصرف داروی اکوتان (ایزوتره تینوئین) باشید. این دارو عوارض متعددی دارد که الزاماً در هر بیماری دیده نمی‌شود. باید قبل از شروع و در طول درمان برای پیشگیری از عوارض این دارو معاینات پزشکی و آزمایش‌های لازم انجام گیرد. در حین مصرف این دارو و بنا بر احتیاط تا یک سال بعد از قطع دارو باید جلوگیری از حاملگی صورت گیرد. دوره درمان باید کامل شود چون می‌تواند باعث عود جوش گردد. توصیه‌های پزشک را در حین درمان جوش فراموش نکرده و دقیقاً اجرا کنید. همیشه در ذهن داشته باشید که جوش را نمی‌توان به‌طور کامل از بین برد ولی می‌توان آن را کنترل نمود.
درمان جوشگاه‌های مختلفی برای از بین بردن جوشگاه‌ها استفاده می‌شود ولی باید در نظر داشته باشید که با هیچ روشی نتیجه صد در صد نیست. از جمله این روش‌ها می‌توان از لیزر، میکرودرم ابرشن، لایه‌برداری و کرم‌های لایه‌بردار، سابسیژن یا آزاد کردن جوشگاه‌های فرو رفته از زیر، تزریق کلاژن، هیالورونیک اسید و چربی را نام برد. گاهی نیاز است برای رسیدن به نتیجه مطلوب از چند روش استفاده نمود. مصرف محصولات مختص پوست‌های چرب از جمله شوینده مناسب، آب‌رسان‌های مخصوص پوست‌های چرب، اسکراب و لایه‌بردارها، مواد آرایش بدون چربی در کاهش جوش‌ها و کنترل ترشح چربی و حفظ شادابی پوست، بسیار مؤثر خواهند بود.